1. Tóm tắt chương 

  Hàng hoá mua được thực hiện theo nhiều phương thức giao nhận và thanh toán : mua trực tiếp, mua theo phương thức gửi hàng, mua theo hợp đồng cung cấp, mua theo phương thức đặt hàng .... số tiền hàng mua được thanh toán trên cơ sở hoá đơn và hợp đồng ký kết bằng cách : trả trước ( tạm ứng, đặt cọc ... ) trả ngay, trả chậm hoặc bù trừ. Mỗi phương thức mua hàng đều liên quan đến những thảo thuận về địa điểm, cách thức, trách nhiệm giao nhận hàng và thanh toán chi trả tiền hàng, cũng như các phí tổn khác liên quan của một thương vụ.

  Chi phí mua hàng là biểu hiện bằng tiền của toàn bộ khoản hao phí về lao động sống và lao động vật hoá mà doanh nghiệp đã bỏ ra có liên quan đến việc thu mua hàng hoá.

  Hoạt động nhập khẩu :

  - Đơn vị uỷ thác nhập là đơn vị thuê công ty có khả năng nhập khẩu và thanh toán phí uỷ thác.

  - Đơn vị nhận uỷ thác nhập là đơn vị có khả năng nhập khẩu, nhận uỷ thác của công ty không có khả năng nhập khẩu và được thanh toán một khoản phí uỷ thác.

  2. Ví dụ ứng dụng 

  Công ty TNHH Gia Huy kê khai và nộp thuế GTGT theo phương pháp khấu trừ, kế toán hàng tồn kho theo phương pháp kê khai thường xuyên, tính giá xuất hàng tồn kho theo phương pháp bình quân gia quyền liên hoàn. Chi phí mua hàng được phân bổ cho bán ra theo tiêu thức số lượng, giả sử công ty được phép sử dụng ngoại tệ, có tài liệu liên quan đến hoạt động kinh doanh trong kỳ được kế toán ghi nhận như sau :

  Tài liệu 1: Số dư đầu kỳ của một số tài khoản :

  - TK 1122 ( 100.000 USD ) : 2.000.000.000 đồng

  - TK 156 :                                 918.000.000 đồng 

  + TK 1561 : ( 9000 sản phẩm ) 900.000.000 đồng

  + TK 1562 :                                18.000.000 đồng

  Tài liệu 2 : Trong kỳ có các nghieệp vụ kinh tế phát  sinh  như sau :

  1. Ngày 01/12 : Công ty ký hợp đồng uỷ thác nhập khẩu với công ty cổ phần Phú Mỹ về việc nhập khẩu uỷ thác lô hàng, Gồm 8.000 sản phẩm, trị giá 50.000 USD. Công ty cổ phần Phú Mỹ nộp hộ các khoản thuế, chi hộ các khoản chi phí phát sinh trong quá trình nhập khẩu uỷ thác cho công ty. Phí uỷ thác nhập khẩu là 8.360.000 đồng, gồm 10% thuế GTGT. Công ty đã trả trước tiền gửi ngân hàng là 50.000 USD cho công ty cổ phần Phú Mỹ mở LC, tỷ giá bình quân liên ngân hàng là 19.950 đồng/ USD

  2. Ngày 05/12 : Công ty cổ phần Phú Mỹ ký quỹ mở LC bằng tiền gửi ngân hàng. Cho biết, tỷ giá ghi sổ kế toán 19.950 đồng/USD, tỷ giá bình quân liên ngân hàng 20.000 đồng/USD.

  3. Ngày 21/12 : Công ty xuất kho 9.000 sản phẩm đi tiêu thụ trực tiếp, đơn giá bán 220.000 đồng/sản phẩm, gồm 10% thuế GTGT, khách hàng thanh toán bằng chuyển khoản.

  4. Ngày 28/12 : Căn cứ hoá đơn xuất trả hàng của công ty cổ phần Phú Mỹ, có các thông tin liên quan được cho như sau :

  - Công ty cổ phần Phú Mỹ đã thanh toán cho nhà cung cấp 50.000 USD bằng tiền ký quỹ.

  - Công ty cổ phần Phú Mỹ đã nộp thuế nhập khẩu với thuế suất là  5% và thuế GTGT của hàng nhập khẩu với thuế xuất là 10% bằng tiền mặt.

  - Công ty cổ phần Phú Mỹ đã thanh toán tiền vận chuyển lô hàng từ cảng về kho công ty bằng tiền mặt là  39.600.000 đồng, gồm 10 % thuế GTGT.

  - Phí uỷ thác nhập khẩu phải trả cho công ty cổ phần Phú Mỹ là 8.360.000 đồng, gồm 10%  thuế GTGT. Công ty đã nhập kho hàng hoá. Cho biết, tỷ giá bình quân liên ngân hàng là 20.100 đồng/USD.

  5. Ngày 29/12 : Công ty thanh toán tiền chênh lệch cho công ty cổ phần Phú Mỹ bằng tiền gửi ngân hàng.

  Yêu cầu : Định khoản các nghiệp vụ kinh tế phát sinh tại công ty TNHH Gia Huy và công ty cổ phần Phú Mỹ.

  Lời giải

  Công ty TNHH Gia Huy

  Trả trước bằng tiền gửi ngân hàng :

  1a. Nợ  331P              997.500.000

        Nợ  625                    2.500.000

               Có  1122    1.000.000.000

  1b Có  0072               50.000 USD

  Giải thích : 50.000 USD * 19.950 đồng/USD = 997.500.000 đồng; 

                   50.000USD  * 20.000 đồng/USD = 1.000.000.000 đồng

  2. Không phát sinh

  Ghi nhận giá vốn hàng bán :

  3a  Nợ  632            900.000.000

              Có  1561    900.000.000

  Ghi nhận doanh thu hàng bán

  3b Nợ  1121        1.980.000.000.000

              Có  511    1.800.000.000.000

              Có  3331      180.00.000.000

  Căn cứ hoá đơn xuất trả hàng Của công ty cổ phần Phú Mỹ :

  Nhập kho hàng hoá :

  4a  Nợ  1561           1.005.00.000.000

               Có  331P            997.500.000

  Giải thích : 50.000 USD * 20.100 đồng /USD = 1.005.00.000.000 đồng

                  50.000 USD  * 19.950 đồng/ USD =  997.500.000

  Số thuế nhập khẩu công ty Phú Mỹ đã nộp hộ :

  4b  Nợ  1561                 50.250.000

               Có  331P          50.250.000

  Giải thích : 1.005.000.000 đồng * 5% = 50.250.000

  Số thuế GTGT hàng nhập khẩu công ty Phú Mỹ đã nộp hộ :

  4c  Nợ  1331             105.525.000

               Có  331 P     105.525.000

  Giải thích : ( 1.005.000.000 + 50.250.000 ) * 10% = 105.525.000 đồng

  Chi phí vận chuyển công ty Phú Mỹ đã chi hộ :

  4d  Nợ  1562              36.000.000

        Nợ  1331                3.600.000

               Có  331P       39.600.000

  Phí uỷ thác nhập khẩu phải trả cho công ty Phú Mỹ :

  4e  Nợ  1562               7.600.000

        Nợ  1331                 760.000

               Có  331P       8.360.000

  Thanh toán bằng chuyển khoản :

  5  Nợ  331G          203.735.000

             Có  1121    203.735.000

  Giải thích : 997.500.000 đồng + 50.250.000 + 105.525.000 + 39.600.000 + 8.360.000 - 997.500.000 = 203.735.000 đồng.

  Công ty  cổ phần Phú Mỹ :

  Nhận tiền gửi ngân hàng :

  1a. Nợ  1122           997.500.000

               Có  131G   997.500.000

  1b. Nợ  0072          50.000 USD

  Giải thích : 50.000 USD * 19.950 đồng/USD = 997.500.000 đồng

                  50.000 USD * 20.000 đồng/USD = 1.000.000.000 đồng

  Ký quỹ mở L/C :

  2a.  Nợ 144            1.000.000.000

               Có  1122      997.500.000

               Có  515            2.500.000

  2b. Có 0072          50.000 USD

  Giải thích : 50.000 USD * 19.950 đồng/USD = 997.500.000 đồng

                   50.000 USD * 20.000 đồng/USD = 1.000.000.000 đồng

  3.  Không phát sinh 

  Nhập kho hàng hoá :

  4a.  Nợ  1561           1.005.00.000.000

               Có  144            1.000.000.000

               Có  515                   5.000.000

  Giải thích : 50.000 USD * 20.100 đồng/USD = 1.005.00.000.000

                   50.000 USD * 19.950 đồng/USD = 997.500.000 đồng

  Số thuế nhập khẩu phải nộp hộ cho công ty Gia Huy:

  4b.  Nợ  1561                  50.250.000

                Có  3333           50.250.000

  Giải thích : 1.005.00.000.000 đồng * 5% =   50.250.000 đồng

  Số thuế GTGT phải nộp h ộ cho công ty Gia Huy :

  4c. Nợ  1561                 105.525.000

               Có  33312        105.525.000

  Giải thích : (1.005.00.000.000 + 50.250.000) * 10% = 105.525.000 đồng.

  Công ty Phú Mỹ nộp hộ thuế nhập khẩu, thuế GTGT hàng nhập khẩu bằng tiền mặt cho công ty Gia Huy :

  4d.  Nợ  33312             105.525.000

         Nợ  3333                 50.250.000

                Có  1111        155.775.000

  Chi hộ chi phí vận chuyển công ty  Gia Huy :

  4e. Nợ  1562                 39.600.000

               Có  1111          39.600.000

  Công ty Phú Mỹ xuất trả hàng :

  4f.  Nợ  131G            1.192.875.000

        Nợ  625                      7.500.000

               Có  156        1.200.375.000

               Có  1561      1.160.775.000

               Có  1562           39.600.000

  Giải thích : 997.500.000 + 155.775.000 +  39.600.000 = 1.192.875.000 đồng

                   1.005.00.000.000 + 155.775.000 = 1.160.775.000 đồng

  Phí  uỷ thác nhập khẩu :

  4g  Nợ 131G                  8.360.000

              Có  511              7.600.000

              Có  3331               760.000

  Nhận tiền chênh lệch thanh toán :

  5. Nợ  1121                203.735.000

              Có  131G       203.735.000

  Giải thích : 1.192.875.000 + 8.360.000 - 997.500.000 = 203.735.000